18 september 2013
Auteur: Kees Rotgans, Roland de Weert, Gerhard Broers

Voetbal en stadswijken: een verbroken relatie

Titel van een onderzoek aan de Vrije Universiteit door Kees Rotgans, Roland de Weert en Gerhard Broers tijdens het werkcollege sportgeschiedenis door Prof. Dr. Th. Steven.
De periode omvat de jaren ’50 tot ’80.
Het onderzoek bestaat uit 3 delen: de Watergraafsmeer, AJAX en interviews met AJAX-fans.
Met dank aan Gerhard Broers voor het beschikbaar stellen van het resultaat van dit onderzoek.

Ajax vanaf de oprichting tot in De Meer. (2)

In Amsterdam-Noord.

De gemeente Amsterdam groeide omstreeks 1896 haast uit haar voegen, waardoor uitbreiding noodzakelijk werd. Het voetbalveld werd binnen de gemeentegrenzen getrokken en in 1902 kwam er een villawijk op te staan.

Naar de boerencontreien in Amsterdam Noord.
Onder leiding van de op 18 maart 1900 in café Oost-Indië aan de Kalverstraat benoemde voorzitter Floris Stempel verhuisde Ajax. Gemakkelijk zou dit niet gaan aangezien er een tekort was aan voetbalvelden. In de stad was er geen plaats, dus werd uitgeweken naar de boerencontreien in de Buiksloterham ter hoogte van het huidige Mosveld en ten noorden van het IJ.

Luxe voor een jonge club.
Voor honderd gulden huurde Ajax het veld en de vereniging bouwde zelf een schuur die dienst deed als kleedkamer waar kannen met fris water werden neergezet. Bezoekende clubs verbaasden zich over de luxe van de jonge club. Vaak wasten zij door ten langen leste hun kleren op een hoopje te gooien en uit een aangrenzende sloot water te halen. Ondanks deze accommodatie bleef de ligging ongunstig.

Per paardentram naar het Centraal Station.
De aanhang van de club moest een pittige reis maken. Allereerst moest men per paardentram of te voet naar het Centraal Station. Daar voer een kettingpont vanaf de achterzijde van het westelijke spoorviaduct naar de overkant. Als de supporter eenmaal aan de overzijde was stond deze bij de Buiksloterweg en liep naar het Tolhuis waar de weg zich splitste. Via de Laanweg kwam men na een kwartier bij een boerderij genaamd ‘De Ham’. Hierachter zou vermoedelijk het terrein van Ajax hebben gelegen. Tot 1907 bleef de club hier. Toen werden er in opdracht van de gemeente huizen gebouwd langs de Laanweg en moesten de clubs, Ajax was niet de enige daar, vanaf de zomer uitkijken naar een andere stek. Het bestuur begon daarop te informeren en liet het oog vallen op een veld in de Watergraafsmeer.