18 september 2013
Auteur: Kees Rotgans, Roland de Weert, Gerhard Broers

Voetbal en stadswijken: een verbroken relatie

Titel van een onderzoek aan de Vrije Universiteit door Kees Rotgans, Roland de Weert en Gerhard Broers tijdens het werkcollege sportgeschiedenis door Prof. Dr. Th. Steven.
De periode omvat de jaren ’50 tot ’80.
Het onderzoek bestaat uit 3 delen: de Watergraafsmeer, AJAX en interviews met AJAX-fans.
Met dank aan Gerhard Broers voor het beschikbaar stellen van het resultaat van dit onderzoek.

Het eind van de jaren ’50 maar niet van het amateurvoetbal.

Zowel de KNVB, de clubs als de spelers gingen onwennig om met de nieuw verkregen status van semi-prof. Mentaal was iedereen nog amateur, dit veranderde maar langzaam bij Ajax. Typerend voor de ouderwetse manier van besturen was de invloedrijke commissie betaald voetbal. Deze bestond uit bestuursleden die met de trainer bepaalden hoe Ajax speelde en wie opgesteld werden.

Trainer Humenberger.
Trainer Humenberger (een Oostenrijker) had in seizoen 1956-1957 het kampioenschap gehaald met verdedigend spel. Humenberger was een rustige trainer, maar hij had geen enkele kennis van randzaken. Verzorging van spelers vond hij eigenlijk maar overbodig. Ingezonden brieven in het Ajax-nieuws kwamen van voor- en tegenstanders. Hij werd door de spelerscommissie gedwongen aanvallender te voetballen, wat resulteerde in matige wedstrijden met vreemde uitslagen.

De eerste buitenlandse semi-prof.
In het seizoen 1958-1959 kwam de eerste buitenlandse semi-prof naar Ajax. Bozo Broketa, een 36-jarige Joegoslaaf speelde echter maar vier wedstrijden omdat hij te traag was. Van goede spelerscouting was ook nog geen sprake.
Ajax eindigde in seizoen 1958-1959 op de zesde plaats, maar men vond het wel best. Er zat gewoon niet meer in. De tijd was anders, scheidsrechter Leo Horn werd op de schouders genomen vanwege zijn 25-jarig jubileum als arbiter. Alles rook nog naar het amateurisme uit het verleden.

KNVB bekertoernooi.
Het onpopulaire KNVB bekertoernooi (tegenwoordig de Gatorade Cup – anno 2013 weer KNVB-bekertoernooi geheten JH) moest voor extra inkomsten zorgen, maar het toernooi speelde in de eerste twee ronden nog in het oude districtensysteem. Ajax speelde tegen JOS en Watergraafsmeer. De wedstrijden in het Olympisch stadion werden bezocht door het kleine aantal van 700 toeschouwers. In de kwartfinale tegen Sparta kwam er wel publiek. Ajax verloor.