18 september 2013
Auteur: Kees Rotgans, Roland de Weert, Gerhard Broers

Voetbal en stadswijken: een verbroken relatie

Titel van een onderzoek aan de Vrije Universiteit door Kees Rotgans, Roland de Weert en Gerhard Broers tijdens het werkcollege sportgeschiedenis door Prof. Dr. Th. Steven.
De periode omvat de jaren ’50 tot ’80.
Het onderzoek bestaat uit 3 delen: de Watergraafsmeer, AJAX en interviews met AJAX-fans.

Met dank aan Gerhard Broers voor het beschikbaar stellen van het resultaat van dit onderzoek.

Het opstaan van een profclub.

De organisatie van een profclub.
Jaap van Praag was op 1 juli 1964 begonnen als interim-voorzitter van Ajax. Hij werd daarin ondersteund door penningmeester Henk Timman (een boekhouder) en secretaris Jan Westrik. Van Praag deed alle contacten naar buiten toe. Westrik behandelde de post en de toegangskaarten en Timman deed de rest van de financiën. De organisatie kwam pas echt in balans na het aantreden van de stugge en strenge Nico Dalmulder, die een half jaar later aantrad als administrateur.

Jaap van Praag.
Van Praag was een opportunist die makkelijk geld uitgaf en die Timman en Westrik nog wel eens mee kon nemen in zijn euforie. Dalmulder bewaakte de kas van Ajax streng en weerstond zonder blikken of blozen de euforische leden met als belangrijkste representant Jaap Van Praag.

De administratie.
Henk Timman zorgde er voor dat er een systeem in de boekhouding kwam. Hij bracht de hele administratie naar het Ajax stadion. Voorheen werd de boekhouding bij mensen thuis gedaan. De eerste stappen naar een professioneel bestuur werden gezet. Behelpen was het wel. Zo bleek de administrateur in een kamer te zitten waar voorheen de douches voor de spelers waren gevestigd. De doucheruimte was omgebouwd. Bij een telefoongesprek met een Duitse club (Kaiserslautern) werden er van te voren wat zinnen op papier gezet en die werden door de telefoon uitgesproken. De voetbalwereld was nog niet te vergelijken met de zakenwereld die hij nu is.

Showbizzfiguur.
Ajax bleef onder Van Praag qua sfeer een echte jaren ’60 club. Van Praag was een showbizzfiguur die zich bekommerde om het imago en de sportieve prestaties van Ajax, maar minder omkeek naar de kas. Hij is ‘ome Jaap’ voor de spelers, maar hij is ook een ‘master of ceremony’ en een moppentapper op feesten en bruiloften. Hij draagt de verantwoordelijkheid voor de boekhouding, die hij laat doen door Timman. Timman neemt echter het officiële gedeelte van de boekhouding voor zijn rekening, de transfers en de inkomsten uit de kaartverkoop. De schaduwboekhouding neemt Van Praag voor zijn rekening. Mensen die zich bemoeien met de giften van weldoeners werden door hem op afstand gehouden. Van Praag had een broertje dood aan mensen die openheid van zaken verlangden.