De Schollenbrug heeft best een lange geschiedenis. De brug op bovenstaande foto, (nummer 340) een vaste brug, gelegen in de Weesperzijde over de ringvaart van de Watergraafsmeer bij de Amstel, ligt hier vanaf 1933.
Maar vanaf de droogmaking van de Watergraafsmeer in 1629 was hier al een brug. Er waren toen 3 bruggen: de Oetewalerbrug over de ringvaart bij de Middenweg/Linnaeusstraat, de Hartveldsebrug naar Diemen en deze dus, de Schulpbrug. De verbinding met Duivendrecht werd tot 1686 door een veer onderhouden, waarna er een valbrug gelegd werd. De naam Schulp evenals de uitspanning ernaast met dezelfde naam (later veranderd in Schollenbrug) verwijst waarschijnlijk naar een grote schelp die daar bij de droogmaking van de Meer is gevonden. Ook deze uitspanning was er al in de 17e eeuw.
Die eerste brug was een houten brug. In 1900 kwam er een veertien meter betonnen brug van zeven meter breed in opdracht van de toenmalige Rijkswaterstaat in een ontwerp van Ludwig Adrian Sanders. Sanders was toen verbonden aan Amsterdamsche Fabriek van Cementijzerwerken en liet een brug bouwen volgens het Moniersysteem. De aanleg werd nog middelpunt van een geschil omtrent de geleverde natuursteen. waardoor de brug pas in 1901 opgeleverd kon worden. De brug lag toen op de grens van Amsterdam en Watergraafsmeer.
Na verloop van tijd bleek die brug het verkeersaanbod niet meer te kunnen verwerken. Aan Piet Kramer van Publieke werken in Amsterdam werd gevraagd een brug te ontwerpen. Kramer maakte een totaalontwerp voor brug en horecavoorzieningen (elders bouwde het winkelruimten bij bruggen). Het ontwerp van Kramer werd niet overgenomen. In juli 1932 werd de situatie pas aangepast, toen een stalen/betonnen (Verbundsträger) liggerbrug naar een ontwerp van Hendrik Petrus Berlage werd gebouwd. Die brug was 30 meter breed. Gezien deze breedte moest de uitspanning die zowel straat als brug naam gaf verdwijnen. In die tijd vormde de Weesperzijde nog een hoofdverkeersader voor richting Utrecht. Monne de Miranda kon de brug openen in juli 1933. Toen was ook de kade tussen deze brug en de verderop gelegen Berlagebrug met haar kanoverenigingen klaar.
Midden jaren vijftig verloor die kade die functie en werd verkeersluw. Nog veel later verloor de brug bijna geheel haar functie, toen het stuk van de Weesperzijde tot aan de Mr.Treublaan alleen nog toegankelijk was voor fietsers en voetgangers. De enige auto’s die in de 21e eeuw over de brug rijden zijn brandweerauto’s.
De brug van Berlage doet sterk denken aan de bouwstijl die Kramer hanteerde, want de brug kent een mengeling van baksteen en natuursteen. Aan de balustrades is te zien dat Berlage een andere opvatting had dan Kramer. Kramer schreef (bijna) altijd sierlijke balustrades voor, die van Berlage hier zijn haaks en hoekig.
Tramlijn 5 heeft vanaf 1904 hier haar kopeindpunt gehad bij een uitspanning met de naam Schollenbrug. Op 15 oktober 1939 werd de lijn verlengd via de Mr.Treublaan naar het dan nieuwe Amstelstation. Op 30 juli 1942 verdween de tram van de Weesperzijde en deze brug en reed vanaf dan via de Rijnstraat en Amstellaan (nu Vrijheidslaan geheten).
De naam van de brug was oorspronkelijk “Schulpbrug”, naar de zeventiende-eeuwse herberg de Schulp. Deze stond aan de andere zijde van de brug, dus in de Watergraafsmeer (met een schulp of schelp in de gevel). De nabij gelegen Schollenbrugstraat en het Schollenbrugpad zijn bij een raadsbesluit van 19 juli 1933 en 22 juli 1953 vernoemd naar de brug en indirect de herberg.
Bronnen:
Wikipedia
350 Jaar Watergraafsmeer door J.H. Kruizinga
Watergraafsmeer, eens een parel aan de kroon van Amsterdam door J.H. Kruizinga
Nog een aantal interessante foto’s van de brug en de uitspanning in de loop der jaren:
Anne zegt
Schitterende foto’s ,is er in de Watergraafsmeer vroeger wel eens een boot gezonken ?
Daar heb ik als kind een droom over gehad ??
Leontien Mulder-Heuwekemeijer zegt
Volgens mij is dit de Berlagebrug of ik vergis ik me.
Micha Blank zegt
De Schollenbrug ligt haaks op de Berlagebrug. Door het ontwerp lijken ze bij elkaar te horen, maar het zijn twee afzonderlijke bruggen.
Jan Dijk zegt
Tekst op straatnaambord
Het straatnaambord van de Schollenbrug bij de Amstel is merkwaardig. Onder de straatnaam staat geschreven: Naar de Schollenbrug tussen Watergraafsmeer en de Weesperzijde. Aan de kant van het spoor ontbreekt die tekst. Daar zou ik geloofd hebben dat die weg voert naar de Schollenbrug. Maar dat wordt niet bedoeld. Maar wel: Genoemd naar de Schollenbrug. Dat is ongebruikelijk. De tekst moet overigens aldus luiden: Deze brug is onderdeel van de Weesperzijde en kruist hier de ringvaart tussen Watergraafsmeer en de rest van de stad.