Een zoektocht naar Opa Ras en Woningbouwvereniging

Rond 1950
Auteur: Erny Sieswerda (1939).  In 1960 gehuwd met Cor van de Kleut. Ze woonde t/m haar 6e jaar in de Landbouwstraat nr. 17 en in 1945 verhuisde het gezin naar de Gaffelstraat nr. 33. Haar ouders bleven in Betondorp wonen tot hun overlijden in 1999, Sinds 1975 woont ze in Middenbeemster.

Eigen Haard
Wie was Opa Ras? Een angstaanjagende herinnering uit mijn vroege jeugd (omstreeks 1948) was de begrafenis van Opa Ras op de Nieuwe Oosterbegraafplaats vlakbij Betondorp. Het was een ervaring, die mij onze sterfelijkheid onder de neus wreef. Nachten heb ik er van wakker gelegen, bang dat ik mijn vader en moeder ook zou verliezen. Natuurlijk had ik ook verdriet want Opa Ras was een zeer beminnelijk figuur, die veel met de jeugd op had. Maar wat had mijn moeder er toe bewogen om een zo jong kind mee te nemen naar de ter aardebestelling van deze man?

Ik kon me nog herinneren waar hij woonde en toevallig ken ik iemand in mijn omgeving die destijds in de woning boven de familie Ras woonde. Haar kon ik het nog vragen over Opa Ras. Haar antwoord was: Hij deed veel voor Eigen Haard, de woningbouwvereniging die in Betondorp sociale activiteiten ontwikkelde. Ik kon nu het verband leggen tussen de straatfeesten, waar ik me nog iets van herinnerde en die Opa Ras, die een spil moet zijn geweest in de organisatie daarvan. Hij werd dan ook door de hele buurt op handen gedragen. Maar ook werd me duidelijk dat de traditionele Bessenfeesten, die ver voor, maar ook nog tot ver na de oorlog in Betondorp werden gegeven iets te maken hebben gehad met het jeugdwerk van Eigen Haard: het Bessenfeest, het jaarlijkse reisje naar het zwembad in de bossen van Bilthoven en het Sinterklaasfeest in het Meerhuis op de Brink. Kinderen van leden tot ongeveer 12 jaar mochten allemaal mee. In een dorp waar ook andere woningbouwverenigingen waren, zoals de Algemene, werd naar ons uiteraard wel met een scheef oog gekeken.

Het Bessenfeest
Dit wordt al meerdere malen op deze site beschreven. Dat werd gehouden op de ‘binnenplaats’ van een blok huizen, grenzend aan de Gaffelstraat en de ingang was vlak tegenover ons huis. Traditioneel waren optredens van accordeonisten, en de toppers Bulletje en Bonenstaak met als heerlijke afsluiting een bakje rode bessen. Een geweldige activiteit waar nog lang van nagenoten werd. Voor de oorlog werd volgens oudere berichten op deze site het Bessenfeest ingeluid met een optocht van kinderen, voorop gegaan door Muziekvereniging TWM. In mijn beleving was deze muzikale belevenis later geschrapt. De kinderen van leden buiten Betondorp werden met bussen afgeleverd.

Bilthoven
In Bilthoven tussen de bossen in de omgeving van Hilversum lag het grote natuurbad met kanovijver waar bussen vol kinderen, Amsterdamse bleekneusjes, een dag mochten genieten van zon, zand en water. In mijn herinnering was het altijd mooi weer. Voor hongerige reizigers was ruimschoots voorzien in lekkere broodjes en limonade. Wat een geweldige dag was dat.

Het Sinterklaasfeest
Al weer zo’n prachtig feest met natuurlijk een optreden van de zo populaire kwajongens Bulletje en Bonenstaak met hun politieagent, compleet met warme chocolademelk en speculaasjes. Sinterklaas en Piet maakten natuurlijk ook hun opwachting. Na afloop was er voor ieder kind wel een lekkernij en een speeltje om mee naar huis te nemen.

Toverlantaren presentatie
Ja Eigen Haard was een zeer sociale woningbouwvereniging, die ook culturele activiteiten organiseerde. Zo kan ik me herinneren dat ik een soort diashow over natuur heb bijgewoond in een gebouwtje, waarvan ik me later heb afgevraagd waar dat dan wel stond. Ik heb het nooit gevonden. Als ik nu op de site lees dat er voor de oorlog een Joodse Synagoge in de Tuinbouwstraat is geweest, denk ik dat dit gebouw misschien wel voor die culturele doeleinden van Eigen Haard zou kunnen zijn gebruikt. Ook heb ik gehoord dat er tuingereedschappen in zouden zijn opgeslagen.

Mijn vraag luidt: wie weet er nog iets van Opa Ras en al die leuke kinderactiviteiten van Woningbouwvereniging Eigen Haard.