Grand Café Frankendael

1895 – 2020

Auteur: Jo Haen (1939). Geboren in Purmerend. Zij woont sinds 1963 in de Watergraafsmeer. Samen met Ron de Wit beheert zij deze website. Ze schrijft verhalen, interviewt mensen in de WGM en organiseert verhalenwandelingen.

Gebouwd in 1895 – Brokelman de eerste caféhouder
Het pand waarin het café zich bevindt op Middenweg 116, hoek van ’t Hofflaan (vóór de annexatie op 1 januari 1921 Koninginnelaan geheten) is niet altijd een café geweest. Het was eerst een villa, Mariahove genaamd, gebouwd in 1895 en het adres was toen nog Middenweg 66. Hermanus Brokelman (geboren in 1856 in Tubbergen en van beroep broodbakker) vestigde zich op 25 juni 1889 op bovengenoemd adres en begon een café met zijn naam: Café Brokelman. Door de grote tuin aan de onevenzijde van de Koninginnelaan (later dus van ’t Hofflaan geheten) en de gezellige waranda was het al snel zeer in trek.

Trofeeën van Ajax jarenlang bewaard
Toen Ajax zich in 1907 in de Watergraafsmeer vestigde op de plek waar zich nu Albert Heijn op het Christiaan Huygensplein bevindt werd het het trefpunt van de vele voetballiefhebbers, die daar na de wedstrijden iets gingen gebruiken. Jarenlang werden de trofeeën van de populaire voetbalclub in deze uitspanning bewaard. In de beginjaren (1907-1911) beschikte Ajax nog niet over kleedkamers en waterleiding. De spelers kleedden zich daarom om in een achterzaaltje van café Brokelman aan de overkant. In 1911 werd er een houten tribune gebouwd (vandaar de bijnaam het Houten Stadion) en tevens kleedkamers.

Op zondagochtend komen ze allemaal hier
Na Brokelman zijn er diverse eigenaren geweest zoals H.J.K. Otto (1882), vanaf 1934. Daarna P. Strijbosch (geboren in 1909), die waarschijnlijk de huidige naam Frankendael aan het café heeft gegeven,  totdat leden van de familie Gunzel het café jarenlang hebben beheerd. Toen Ajax in 1934 naar stadion De Meer verhuisde bleven de supporters na de wedstrijden toch naar het café komen.

’s Zomers komen vaak de vrouwen en kinderen mee
Mevrouw Gunzel, samen met haar man M. Gunzel de toenmalige eigenaren, vertelt: “Op zondagochtend komen ze allemaal hier, de voetballers, die in de Meer spelen. Bij een kopje koffie worden dan de laatste instructies en adviezen gegeven en het is een drukte van belang. En ’s zomers komen vaak de vrouwen en kinderen mee. Want dát is het prettige: dat we een grote tuin hebben, waar ze heerlijk in het zonnetje kunnen zitten en met elkaar babbelen.”

Een enorme prijzenkast met bekers, vlaggen en medailles van Ajax
Je zou het best een sportcafé kunnen noemen en ze wijst op de enorme prijzenkast met bekers, vlaggen en medailles. In 1933 werd de zaak verbouwd en in 1935 werd het eigendom van haar schoonvader, de heer Gunzel. Hiertegenover stond toen nog het oude Ajax-stadion en de eerste zondag na de heropening was toevallig de laatste dag dat Ajax er een thuiswedstrijd speelde. Vooral op zondag hebben we het razend druk, zeker als Ajax thuis speelt. Want vóór en ná de wedstrijden komt het publiek hier wat drinken en praten. Het is dan reuze-gezellig, Maar wél druk. Ook het eerste team van De Meer verzamelde zich daar vóór de wedstrijd.

Bruiloften en partijen
Gelukkig maar, want het heeft er wel eens even naar uitgezien – nu veel sportverenigingen eigen clubhuizen hebben – dat het wat af zou zakken. Daarom ook stellen we de bovenzalen beschikbaar voor partijen, recepties, bruiloften en vergaderingen. En dat loopt goed. “ Aldus mevrouw Gunzel in de jaren 60 van de vorige eeuw. Heel wat buurtbewoners hebben prettige herinneringen aan hun bruiloft, verjaardag, ‘stamkroeg’, biljart- of dansavonden.

Kraamwinkel, gestopt in 2001
Na Gunzel werd de heer Kraamwinkel eigenaar van het etablissement, zo rond 1990. Hij stopte in 2001.
Anno 2020 verzamelen de voetballers zich niet meer in het café, het is totaal anders geworden. Iedere sportvereniging heeft tegenwoordig een goed geoutilleerde kantine en de meeste supporters drinken na afloop van een wedstrijd een drankje in de kantine van hun eigen club of gaan naar huis.

Er hebben in de loop der jaren ook heel wat artiesten opgetreden waaronder b.v. Dries Roelvink, in 1997.

Bertus Lüske
Hoewel het café diverse keren is gerenoveerd heeft het de oude vorm grotendeels behouden. Al werd de zaak nog wel omgevormd naar een Frans restaurant, vandaar de naam Grand Café zoals het nu nog heet. Het café stond ook jarenlang bekend als café waar je kon biljarten. Ook dat gebeurt niet veel meer tegenwoordig. Na de heer Kraamwinkel nam onroerendgoedmakelaar Bertus Lüske het café over. Hij liet de zaak zeer grondig en lux verbouwen. In 2003 werd het met veel vertoon en publiciteit heropend. Helaas werd hij op 17 augustus 2003 bij het uitgaan van de zaak geliquideerd. Zijn zoon en dochter namen toen de zaak over en nog steeds is de familie Lüske eigenaar.

Nog steeds is het goed toeven in het café restaurant, op het gezellige terras. En worden er nog steeds zalen verhuurd. Vaak komen er bezoekers na een begrafenis of crematie op De Nieuwe Ooster een kopje koffie of iets hartigers drinken, zoals tegenwoordig steeds vaker gebruikelijk is.