31 december 1946 – 31 december 1962
Auteur: Marella Karpe – Verteller: mevrouw A.C. van den Berg-Reijst werd in 1923 in Breda geboren. Zij groeide op in Ede en kwam als jonge vrouw naar Amsterdam. Zij werkte mee in de huisartsenpraktijk van haar man en is na zijn overlijden in Amsterdam blijven wonen.
Als de dokter nodig was, zouden ze de plant van het balkon halen.
Als verpleegster leerde mevrouw van den Berg tijdens de Tweede Wereldoorlog haar man kennen, aankomend arts, hij kwam uit Oost. Zodoende ging het jonge stel na hun huwelijk inwonen bij de ouders van mijnheer in de Tweede Oosterparkstraat. Het inwonen duurde niet zo lang, als huisarts kon mijnheer in 1947 een praktijkruimte met woning huren op de hoek van de Pasteurstraat en de Hugo de Vrieslaan in de pasgebouwde wijk Jeruzalem.
Daar kwamen vooral jonge stellen wonen en binnen de kortste tijd hield het echtpaar van den Berg twee maal per week babyspreekuur in de wijk, ook wel ‘luierdorp’ genoemd. Er waren meer buurten met een bijnaam, de straten rond de Eisingastraat heetten ‘de verzekeringsbuurt’ (omdat ze eigendom waren van een verzekeringsmaatschappij?), de huizen rondom de kazerne ‘de marechausseebuurt’ en het deel van de Tweede Oosterparkstraat bij de Linnaeusstraat was ‘het fluwelen eindje’ want daar woonden de notabelen.
Aanvankelijk legde dokter Van den Berg zijn visites af in een open MG, maar daar kwam hij snel van terug want als hij na zijn huisbezoek wilde instappen zat er meestal een horde kinderen in de auto. Voortaan reed hij op een bromfiets. Als privépersoon rondlopen in de buurt was lastig, hij werd vaak door patiënten aangeklampt. Wanneer het gezin Van den Berg zich op zondag wilde vertreden, gingen ze de buurt uit, vaak naar een waterplas temidden van bossage die grappig genoeg ‘Betlem’ werd genoemd. Natuurlijk had dr. Van den Berg ook patiënten buiten Jeruzalem/ Zijn vrouw herinnert zich dat hij een keer twee bevallingen tegelijk had in de buurt van de Zacherias Jansestraat. Om te voorkomen dat hij voortdurend de trappen op moest rennen om op de hoogte te blijven van de vordering van de bevalling- lang niet iedereen had in die tijd telefoon – had hij afgesproken dat de aanstaande ouders die op de hoogste verdieping woonden een opvallende balkonplant van het balkon weg zouden halen op het moment dat zijn komst nodig was. Het bleek niet zo’n handige afspraak, want de wind blies de plant weg zodat de dokter toch voor een loos alarm naar boven rende.
Omdat de huizen in Jeruzalem erg klein zijn trokken veel gezinnen weg zodra de kinderen groter werden, vaak naar de nieuwbouw in West. Vriendschappen verwaterden dan meestal, West was echt ver weg. Mevrouw had toch weinig tijd voor vriendschappen, ze was druk in de praktijk en in haar gezin. Met vier kinderen werd ook voor haar gezin de woning te klein en in 1962 vertrokken ze uit Jeruzalem.
Wat een leuk stukje over mevrouw van den Berg. Zij is vele jaren klant geweest bij ons in de kapsalon. De ruimte waar bij ons de wasbakken staan gebruikte zij voorheen voor zuigelingenzorg. Ook kwamen wij samen tot de ontdekking dat onder onze huidige vloer nog de parketvloer ligt die de familie van den Berg had aangebracht.
O.R.J. de Bie *11-12-1930
Ook ik heb gewerkt ca. 1947 bij de bouw van “Jeruzalem” als electromonteur bij het maken van de electrische installaties van de woningen nog met ijzeren pijp en R.A. draad voor de Fa. Reijs uit den Bosch. Toen ik met de vakantie 2 weken weg wilde, moest ik voor de rest van mijn collega’s de pijpen voor de installaties in voorraad vooruit buigen. Ik werkte zelfs op zondag, maar werd toch op een gegeven moment door de bewaker weggestuurd en ik heb wel mijn vakantie met mijn ouders in Zwitserland doorgebracht bij een Zwitser die bij het beging van de bezetting als “ongewenste vreemdeling” naar Zwitserland teruggestuurd werd (hij werkte als kelner bij “Heck”op het Rembrandtsplein en had een volkstuin op “Vredelust”op de Duivendrechtse kade naast mijn ouders).
Toen na verloop van tijd de bouw van Jeruzalem zover was dat er bestraat kon worden, ging opeens het bericht rond dat de straatmakers landmijnen gevonden hadden bij het omspitten van de grond die vermoedelijk waren achter gebleven omdat daar Flack (afweergeschut) van de Duitsers had gestaan. Ik ging tussen de middag thuis eten en ging langs de plek des onheils… en zag een aantal NI-FE (nikkel-ijzer) accu’s. Ik heb er een paar achter op mijn fiets geladen en heb er nog jaren plezier van gehad, en de mijnopruimingsdienst mocht de andere weghalen. Ik heb nog enkele foto’s van de bouw van huizen in wording formaat 3X4 cM (voorloper van het 35 mm formaat) gemaakt met een antiek bakelieten Kodak toestelletje. De bedoeling van Jeruzalem was dat na enige tijd-jaren, de onder en boven woning bijelkaar getrokken zouden worden als de woningnood wat afgenomen zou zijn, dit is nog vele malen ter sprake gekomen maar tot op de dag van vandaag nooit uitgevoerd. Regeren is vooruitzien.
Dolf de Bie
De mannen die bouwden aan Jeruzalem, ca. 1947. Foto ingestuurd door Dolf de Bie (1930) die werkte aan de bouw van “Jeruzalem” als electromonteur Zie zijn reactie onderaan dit verhaal. Alle rechten voorbehouden
Foto ingestuurd door Dolf de Bie Alle rechten voorbehouden
Bouw Jeruzalem.
Dolf de Bie is buizen aan het buigen (+/- 1947). Toen hij op vakantie wou, moest hij van zijn collega’s alle pijpen voor de installaties in voorraad vooruit buigen.
Wat leuk om Jeruzalem in aanbouw te zien! Mijn ouders kwamen in 1951 naar Jeruzalem. Daarvoor woonden ze in de Kerkstraat 3 hoog achter! Ik was 1 jaar en we kregen een bovenwoning omdat die 2 slaapkamers had en de benedenwoning had er maar 1. Duplexwoningen die ooit doorgetrokken zouden worden, maar het is er nooit van gekomen. We woonden Berzeliusstraat hoek Lorenzlaan. Naast ons werd later het Willem Dreeshuis gebouwd en schuin tegenover stond de P. Zeemanschool, waar ik later de lagere school heb doorlopen. Ik ben in 1973 getrouwd en uit Jeruzalem vertrokken. Mijn moeder is er altijd blijven wonen tot haar dood in 2005. Nu is de helft van Jeruzalem wéér in aanbouw!! Ben er laatst doorheen gewandeld. Het wordt mooi maar wel héél erg duur!! Geen idee of het gedeelte bij de Maxwellstraat ook nieuwbouw wordt??