1950 – 1960
Sinds 1975 schreef toenmalig Watergraafsmeerder Frank Roos voor het Amsterdams Stadsblad. (De krant was als Wiering’s Weekblad begonnen aan de Hogeweg.) De redactie vroeg hem artikelen voor de nieuwe pagina Oost. Later organiseerde hij edities voor alle windrichtingen in de stad plus kranten in Buitenveldert en de Bijlmer. Jarenlang beheerde hij het Watergraafsmeer-archief van historicus Jaap Kruizinga. In een serie korte stukken haalt hij herinneringen op.
Er was wel iets met dat huis
Er was iets mee. Een donker, nogal gesloten huis aan de Middenweg en een bijna blinde gevel van nieuwbouw in de Röntgenstraat. De kinderen die er opvang kregen zagen wij in de jaren zestig nooit. Ze speelden binnen en op een binnenterrein. Maar er was wel iets met dat huis.
‘Onechte kinderen’
In de buurt werd er niet of alleen achter de hand over gepraat. Zo ging dat in die jaren. Er verbleven ‘onechte’ kinderen, eufemistisch uitgedrukt, zoals dat in die nog niet volledig verlichte jaren vaker gebeurde. Wat mogelijk werd ingegeven door gebrek aan begrip.
Kleintjes “zonder wettige vader”
“Alle zaterdagen is er feest in Huize Janna”, schrijft verslaggever T. van Ekelenburg ergens begin jaren zestig in Elseviers Weeblad. “Dan komen de moeders haar kleintjes ophalen voor het weekend. Op een enkele na.”
Er wonen vierentwintig kleintjes “zonder wettige vader”, staat in de reportage van het weekblad. Dat praat met mevrouw Honig van de Vereniging Onderlinge Vrouwenbescherming. Het huis voor opvang van het “grut” kampt met een financieel tekort. Het gaat om vijfduizend gulden en dus wordt in Elsevier een beroep gedaan op gulle giften.
Resultaat van een “misstap van de vader”
De “kleintjes” zijn het resultaat van een “misstap van de vader”, schrijft Van Ekelenburg. En die kinderen in Huize Janna mogen volgens de voorzitter van de vereniging nog van geluk spreken dat hun moeders ze niet in de steek gelaten hebben, zoals zo vaak gebeurt.
Vrouwen die vóór de bevalling al aankloppen, krijgen een paar maanden onderdak in het aanverwante Huize Annette in de Gerard Brandstraat. Drie maanden na de geboorte moeten ze werk zoeken. De vereniging zoekt dan soms met succes de eigenlijke vader. Met tussenkomst van de rechter wordt hen verplicht bij te dragen in de kosten voor het kind. Dat is dan vier of vijf gulden per week. Maar, zegt de voorzitter “dan nog wurmen de meeste mannen er zich onderuit door te verhuizen.”
Een foto bij het artikel toont een spelend jongetje en het onderschrift: … zou moeder dit weekend komen…
Lees ook: Het nieuwe Janna Kinderhuis
Lees ook: De geschiedenis van het Janna Kinderhuis
Geef een reactie