1950
Auteur: Erny Sieswerda (1939). In 1960 gehuwd met Cor van de Kleut. Ze woonde t/m haar 6e jaar in de Landbouwstraat nr. 17 en in 1945 verhuisde het gezin naar de Gaffelstraat nr. 33. Haar ouders bleven in Betondorp wonen tot hun overlijden in 1999, Sinds 1975 woont ze in Middenbeemster.
In de herfst, als de regen tegen de ramen klettert en de nog niet helemaal ontbladerde bomen hevig door de stormwind worden gegeseld, is het tijd voor een stevige hap als avonddis. Dan valt mijn keus wel eens een keer op hutspot. Dat gerecht roept bij mij altijd gezellige herinneringen op van vroeger, toen ik met mijn vader, moeder en drie broers rond de tafel zaten te smullen van die smeuïge stamppot. Er was genoeg voor iedereen. Mijn moeder maakte dat gerecht overheerlijk klaar met de zelf op de volkstuin van mijn vader geteelde ‘bio’ uien, winterwortels en aardappels en natuurlijk klapstuk. Tegenwoordig smaakt het mij lang niet meer zo lekker en ik vraag me steeds maar af waar dat nou toch door zou kunnen komen.
Ik denk, dat ik er achter ben: aan mijn hutspot ontbreekt als ingrediënt het gesmolten vet! Dat is tegenwoordig niet meer verkrijgbaar, maar vroeger was het een onontbeerlijk onderdeel voor de bereiding van een gerecht. Wel een beetje stevige pot maar goed voor een opgroeiend gezin in een huis waarin toen nog alleen de huiskamer verwarmd werd.
Vaak werd op zondag een riblap gebraden met in de grote braadpan een pakje margarine en een half pond gesmolten vet. Het vlees ging dan wel die zondag op, maar er was genoeg heerlijke jus over voor twee dagen. Op woensdag waren het meestal speklapjes, die in de pan pruttelden.
Dat gesmolten vet werd door slagerij van der Linde op de Brink in Betondorp gefabriceerd. Het niervet van de koe werd in kleine stukjes gesneden en gekookt waarbij het smolt, zodat alle vet vrij kwam. Het gesmolten vet werd in vetvrije pakjes van een pond gegoten. Wat overbleef waren heerlijke knapperige kaantjes.
Dat gebeurde altijd op de zaterdagavond, het laatste klusje van de week voor de slager. Het restproduct, de kaantjes dus, was voor van der Linde ook koopwaar. Zo om een uur of acht was hij klaar en dan mocht ik met een pannetje langskomen. Voor een krats hadden we dan weer heerlijk broodbeleg. En als het meezat dan was tussen de kaantjes nog een restje vet om er de zondagse riblap in te braden.
Uier
Overigens gebeurde het ook wel eens, dat de slager uier verkocht. Dat werd dan in dunne plakken gesneden en met zout en peper gebraden om eveneens als broodbeleg te dienen. Dit is ook een product dat je tegenwoordig nergens meer aantreft.
Ja, zo ging het nog meerdere jaren na de oorlog toen iedereen arm was en er van voedselbanken nog lang geen sprake was.
Wat leuk om te horen Erny, ja die gekookte – en leverworst mochten er ook zijn. Heerlijk!
In 1995 overleed Jan van der Linde…..en kort daarna is de slagerij gestopt. Daarna kwam de video winkel……
Roel is het afgelopen jaar overleden.
Ook ik kan me nog herinneren,dat Roel op dezaterdag wel bij ons in de Gaffelstraat mee kwam eten en dan nam hij heerlijke vleeswaren mee uit de winkel,omdat het dan druk was in de winkel.
Voor de kerst hielp ik om rollade,s en andere vleeswaren rond te brengen bij klanten en meestal was het dan ook nog vreselijk koud en stonden de ijsbloemen dik op de ramen.
Van der Linde heeft toch een stukje van mijn jonge leven bepaald en ik heb daar nog goede herinneringen aan samen met mijn broer Arno.
Wat leuk om te lezen Peter.
Helaas is Roel van der Linde afgelopen jaar overleden.
Jan en mijn vader waren al eerder overleden……..
Wat een leuk geschreven verhaal.
Hier woonden mijn vader met zijn broers.
Jan en Roel runde de winkel tot het echt niet meer lukte vanwege gezondheid.
Als tiener hielp ik op zaterdag mee om een centje te verdienen……
Vergeet ook niet de heerlijk smakende zelfgemaakte ossenworst…….
Ja, Ad, die worst herinner ik mij ook nog heel goed, maar nog meer de gekookte worst. Als je die geproefd had dan is tegenwoordig het spul dat die naam mag dragen meer een soort stijve knakworst vol meligheid. Echt niet ….
En de leverworst was ook al zo lekker. Ik kreeg als ik boodschappen voor mijn moeder deed, altijd een stukje worst van je moeder, die ook in de winkel hielp.
Ik kan me nog jouw vader herinneren zoals hij daar stond aan het hakblok. Mijn broer Peter was bevriend met Roel. Hij heeft het nog wel eens over Roel. In welk jaar is de winkel gestopt. Ik herinner me wel dat er een videozaak werd gevestigd.
Mijn oom Ad liet altijd de mini treintjes zien rijden en ome Jan draaide ik gehakt, en worsten mee achter in de slagerij. Ook gingen naar Ajax.