1924 – 2024
Auteur: Carin te Hoonte (1959) Geboren in Amsterdam. Zij woont nu meer dan 30 jaar in Amsteldorp
‘Een grote, activistische vrouw stond naast een bevlogen, integere politicus.’
Ontmoet hebben we elkaar helaas nooit, echter uw betekenis voor Amsterdam staat mij zeer helder in herinnering. Net als uw echtgenoot Joop groeide ik op in een Gereformeerd/ ARP nest en toen het kabinet den Uyl in 1973 geformeerd was, kende ik als puber alle bewindslieden uit mijn hoofd. In december 1987 kreeg ik uw vijfentwintig dagboeknotities cadeau. De titel: ‘Ik ben wel gek, maar niet goed.’ Ik blijf geïntrigeerd door deze titel en door uw naschrift: “Wat u ermee moet? Ik heb er geen idee van. Lees ze maar of leg dit boekje weg. Even goede vrienden, of niet”, was getekend Liesbeth den Uyl. Graag breng ik u postuum een Ode, een blijk van waardering, nu Amsterdam haar 750e verjaardag viert. In de huidige Nederlandse politieke situatie, die voor mij onvoorstelbaar is, denk ik vaak terug aan wat u en uw echtgenoot hiervan zouden vinden. Misschien maar goed, dat u dit niet meer hebt hoeven meemaken.
U werd geboren op 18 juni 1924 in Amsterdam, u groeide op aan het Mariotteplein in de Watergraafsmeer als oudste van twee dochters in een vrijzinnig-protestants Amsterdams gezin.
Na de lagere school volgde u de 3e Vijfjarige HBS aan de Mauritskade. Er wordt geschreven, dat u een eigenzinnige leerling was, dat siert u zeer! Op uw 15e zwoer u het geloof af en uw HBS-B diploma behaalde u met glans. U wilde graag psychologie studeren, echter toen de Duitse bezetter van toekomstige beursstudenten een loyaliteitsverklaring vroeg, weigerde u deze te tekenen en zag van verdere studieplannen af. U deed een snelcursus steno en typen en ging werken bij de uitgeverij Querido, in deze periode leerde u Joop den Uyl kennen. U werd koerierster, Joop schreef in het illegale blad De nieuwe vrijheid. Joop kreeg in die tijd een liefde voor Mokum, die nooit meer is uitgedoofd. U sloeg een deel van uw jongvolwassen vrije leven over, door met Joop te trouwen op 30 augustus 1944. Tussen 1946 en 1965 kreeg u 4 dochters en 3 zonen. Na de oorlog hervatte u uw studie psychologie, echter na de geboorte van uw 2e kind stopte u definitief.
Naast het feit, dat u echtgenoot was van een bekend politicus en moeder van een groot gezin, was u betrokken bij de VARA en de PvdA. Daarnaast hoofdbestuurslid van de Rooie Vrouwen in de PvdA, voorzitter van Steun Aan Argentijnse Moeders (SAAM) en voorzitter van de wijkraad van Buitenveldert, waar u met Joop en uw gezin een woning had gevonden. Ik herinner mij u als zeer betrokken bij de ‘Dwaze Moeders’, die actie voerden in Argentinië voor hun verdwenen kinderen. Wat mis ik u nu in de huidige politiek! U was waarschijnlijk al direct opgekomen voor het leed van vrouwen, kinderen en ouderen in Oekraïne en in Gaza. U heeft nooit een blad voor uw mond genomen, was kritisch en zei direct waar het op stond. Ik denk dat ijdelheid u vreemd was.
Uw echtgenoot Joop was premier van 1973 tot 1977, links progressief. Nog zie ik uw echtgenoot met gebogen hoofd vol zorgen lopen, ten tijde van de Lockheed- affaire rond Bernard. De huidige politiek zou mijns inziens een voorbeeld dienen te nemen aan Joop zijn integriteit. Nooit de schone schijn, echter waarden en normen hanteren. Uw echtgenoot heeft zijn zware functies zeker ook volgehouden, omdat u en uw gezin achter hem stonden en u een redelijk gewoon leven kon leiden, met weinig beveiliging. U was betrokken bij vele culturele, maatschappelijke en politieke manifestaties.
U schreef veel, in verhalenbundels en in de Opzij, Vrij Nederland en Parool. Het herlezen van deze publicaties is het zeker waard, als een baken in onrustige tijden. Helaas kwam u, snel na de dood van uw geliefde echtgenoot ook te overlijden, echter uw activisme, oprechtheid en uw publicaties leven voort! Jammer, dat het Joop nooit gegund is om burgervader van Amsterdam te worden. U zou een prima burgermoeder zijn geweest. Heel veel dank voor uw voorbeeldfunctie, mede namens talloze vrouwen zonder stem of pen!
Mieke Brouwer zegt
Leuk om dit te lezen, is nieuw voor mij. Ik zat bij Marion in de klas van het Spinozalyeum, we waren vriendinnen en ik was enkele jaren kind aan huis bij de familie den Uyl. Een fijne tijd!
Carin te Hoonte zegt
Fijn om te lezen, Mieke!