1923 – 1940
Door: Jo Haen
Lees ook: Café-uitspanning de Graaf op de Middenweg
Op de hoek Middenweg/Kruislaan stond tot in de Franse tijd de hofstede Stadzigt. Door de invoering op 9 juli 1810 van de tiërcering (tierce betekent een derde) door keizer Napoleon, een opgelegde reductie van de rente op de Nederlandse staatsschuld, verdwenen er veel buitenplaatsen, ook Stadzigt.
Later werd op die plek een nieuw pand gebouwd. De toegang werd gevormd door een stenen brug over een moddersloot. Het jaartal van de bouw heb ik niet kunnen vinden. Wel is bekend dat het een café was waar in 1923 Arie de Graaf de scepter zwaaide. Zijn zoon, Arie jr., nam de zaak van hem over. Er volgden diverse eigenaren, die de uitspanning soms weer een andere naam gaven. Zo heeft het de naam Stadzicht gehad en in 1925 heette het café met Uitspanning het Amsterdamsch Koffiehuis, zoals in een krantenbericht over een vrijwillige verkooping te lezen staat.
Daar lees ik ook dat het best een groot complex was: 90 centiaren, waarop een woning, schuur en diverse opstallen. Totale breedte aan den Middenweg 30 m. en ter breedte aan de Kruislaan 60 meter.
Rond 1930 stond er Lunchroom V.A.M.I. op de poort zoals op bijgaande foto te zien is. Een glas melk kostte daar in die dagen vijf cent. Of de naam V.A.M.I. te maken had met het bedrijf met dezelfde naam zou je bijna wel denken. V.A.M.I.stond voor: “De ‘NV Vereenigde Amsterdamsche Melkinrichtingen’ en was vooral bekend door het consumptie-ijs.
.
Er was voor de deur een halte van bus A. Deze buslijn werd ook wel de ‘kraaienknip’ genoemd, omdat vele aansprekers en dragers, werkzaam op de Nieuwe Oosterbegraafplaats, van deze lijn gebruik maakten. Ook weer duidelijk op de foto te zien.
Tevens had de Gooische Stoomtram hier een halte en was het een wisselplaats. Er stond een telegraafpaal waaraan een kastje hing met een telefoon erin. Van hieruit kon je bellen met de chef Weesperpoortstation, station Laren en de werkplaats in de Watergraafsmeer, het hoofdkantoor. Het was een telefoon met een slinger. Bij eenmaal draaien kwam Laren aan de lijn, tweemaal draaien gaf het hoofdkantoor en driemaal het WP.
Aan mej. H. de Graaf (echtgenote van Arie?) werd een mooie bloemenkaart gestuurd met een postzegel van 1 cent. Het jaartal is praktisch niet te ontcijferen, maar het zal rond 1920 geweest zijn.
Ernaast bevond zich in de voormalige boerderij Middenmeer van 1935 tot 1982 de blindengeleidehondenschool, geopend door Prinses Juliana. Gesloopt rond 1980 waarna de school verhuisde naar Amstelveen. Nu staat daar een flatgebouw.
De uitspanning Lunchroom V.A.M.I op nummer 185 (later 295) is eind jaren 30 gesloopt. Nu staat daar een huizenblok, gebouwd na de sloop van de uitspanning net vóór de 2e W.O.
.
Ineke Kielema zegt
Knap werk en leuk om zoiets uit te zoeken!
aart janszen zegt
Even ter aanvulling over de uitspanning van VAMI : het pand stond NIET naast dat van de Blindengeleidehondenschool, maar een eindje terug langs de Middenweg, dus aan de overzijde van de Kruislaan, ongeveer ter hoogte van de Jennerstraat. Daar is nu volgens het kadaster nr 295; op de hoek is het nr 325. Een ander ‘bewijs’ van deze ligging staat eigenlijk op de foto zelf : die Kraaien komen aangelopen van de Nieuwe Ooster, (met de ingang aan de Kruislaan) die ligt dus duidelijk meer naar rechts op de foto. (Als de uitspanning naast de Hondenschool had gezeten, kwamen die Kraaien van de overkant van de Middenweg) – Ik hoop dat ik het duidelijk hebt kunnen maken (Overigens, die VAMI had zn melkfabriek – niet alleen overheerlijk ijs, naast het Sportfondsenbad, zo’n beetje achter de Hema, sorry Jumbo dus) Ook op de kaart uit plm 1920 is te zien dat naast de boerderij waar later de Hondenschool in kwam geen ander pand stond, maar even terug stond wel iets groots, het hele perceel was 127 meter breed langs de Middenweg, toen het te koop stond.
Jan Thiel zegt
Heb 24 jaar in de Kruislaan gewoond, heb er een héél fijne herinnering aan. Ik woonde op nr 251
Kees Tinga zegt
Mooi stukje speurwerk, met plezier gelezen!