december 1958
Door: Jo Haen
Op 17 december 1958 is op de Kruislaan een 20-jarige slagerszoon uit Harderwijk, Gerrit Pfrommer, door drie revolverschoten levensgevaarlijk gewond geraakt. Aldus begint een krantenbericht.
Het echtpaar Oostenrijk, woonachtig in de naburige boerderij Annahoeve, hoorde rond zeven uur enige schoten knallen. Alie Oostenrijk dacht dat er weer iemand een paar van hun eenden wilde doodschieten. Buitengekomen zagen Klaas en Alie echter nog juist een jongeman naar een auto hollen en snel wegrijden. Tegenover de boerderij troffen ze een zeer zwaargewonde jongeman aan. Uiteraard waarschuwden ze de politie. Het slachtoffer werd in zorgwekkende toestand naar het OLVG vervoerd.
Donderdagmorgen, 17 december, heeft de politie kunnen vaststellen dat het slachtoffer Gerrit Pfrommer in Nijkerk aan 2 mannen een lift had gegeven. Ze hadden hem met een praatje naar de Kruislaan gelokt. Het was de lifters waarschijnlijk om de auto te doen geweest want de f. 100,– die de jongeman bij zich had is na de aanslag op hem gevonden. Maar het vermoeden bestond dat de jongeman meer geld bij zich gehad moet hebben.
De politie deed een opsporingsbericht naar de gestolen Opel Record VX8941 uitgaan. De jongeman kon vanwege zijn toestand nog niet gehoord worden.
De volgende dag al konden de twee daders worden gearresteerd: een 25-jarige chauffeur ‘Rooie Henk’ en een 23-jarige monteur, beiden uit Amsterdam. Een van de daders woonde in de Campanulastraat in Noord waar de politie zich via een touwtje in de deur makkelijk toegang tot de woning kon verschaffen. De 2 mannen bekenden snel hun laffe daad. Ze hadden de slagerszoon om zijn geld willen vermoorden. Ze waren allebei al geruime tijd werkloos en dat had hen ertoe gebracht de misdaad te begaan.
De auto werd in de Schagerlaan teruggevonden, besmeurd met bloed maar ook met vingerafdrukken.
In de krantenberichten hieronder staat uitgebreid beschreven hoe de lifters tot hun daad zijn gekomen.
Of het slachtoffer het uiteindelijk heeft overleefd wordt uit de berichten niet duidelijk, wel dat hij zich ten tijde van de berichtgeving nog steeds in levensgevaar verkeerde.
Voor een verhaal over boerderij Annahoeve ga naar Annahoeve, herinnering aan een tijd die voorbij is
Slachtoffer Gerrit Pfrommer was een vriend van mijn grootouders in Harderwijk, het echtpaar Van Plateringen-Gakes. Zij hebben mij wel eens verteld, dat ze bij de rechtszaak die volgde op deze situatie vanaf de publieke tribune gezien hebben, hoe de beide daders de zaal werden binnengeleid met stokken in één van hun broekspijpen, zodat deze beide heren er niet onverwachts ineens vandoor konden gaan.
Gerrit Pfrommer heeft de moordaanslag gelukkig overleefd. Wel liep hij, als gevolg van deze aanslag, voor de rest van zijn leven mank, en bewoog hij zich voort met een stok.
Op de website van het Nationaal Archief (foto’s beeldbank) is onder andere, onder zoekterm ‘Harderwijk’, ook informatie over deze zaak te vinden, wat me verder heeft doen zoeken op internet naar deze situatie. Zodoende kwam ik op deze site.
27 december 1958
Speurhond beloond met worst.
Moordaanslag op jongeman op Kruislaan.
De familie Oostenrijk, die het slachtoffer van de aanslag vond, waren de laatste bewoners van de Annahoeve aan de Kruislaan. Deze boerderij, die er al in 1816 stond maar toen nog Landlust heette, werd in 1900 verbouwd. Als herinnering daaraan bevindt zich een gedenksteen in de voorgevel. De tekst op de steen is: Gedenksteen gelegd door Jacobus Verschuur – 10/8 1900.
In 1963 werd een groot terrein van het bedrijf verkocht aan de UvA voor de bouw van laboratoria voor de biologische sectie van de faculteit der wiskunde en natuurwetenscheppen. Uiteindelijk werd de universiteit ook eigenaar van de boerderij en verrees er een groot universiteitscomplex, het z.g. Science Park.
De Annahoeve stond jarenlang leeg en bevond zich in een erbarmelijke staat van onderhoud. Er zou een horecagelegenheid in komen, werd er gezegd. Ernaast kwam een tijdelijk restaurant Polder geheten. Na een gesprek met de eigenaar van dat restaurant heb ik begrepen dat hij de boerderij gaat kopen, renoveren en er een restaurant in gaat beginnen. Het tijdelijke restaurant zal dan verdwijnen. Of de naam Annahoeve zal blijven bestaan of dat het restaurant ook Polder gaat heten is mij niet bekend. Als hij historisch besef heeft noemt hij het Annahoeve als herinnering aan de tijd dat het nog een boerderij was.
Jo Haen