31 december 1939 – 31 december 1945
Door: Bram Wijnveem is geboren in 1933 in de Bonistraat (Indische buurt). Hij is de oudste zoon in een arbeidersgezin van tien kinderen (7 meisjes en 3 jongens, waarvan één meisje reeds op zeer jonge leeftijd is overleden). Kort na zijn geboorte verhuisde het gezin naar de Sibogastraat, eerst op een etagewoning, daarna aan de overkant in een benedenhuis met achtertuintje. In 1939 verhuisde het gezin naar de Krugerstraat en in 1947 naar Ede. Aan de Transvaalbuurt heeft Bram de meeste herinneringen.
Ondanks moeilijke tijden heb ik uit de oorlogsjaren toch veel fijne herinneringen. Jarenlang trok ik met dezelfde vriendjes en vriendinnetjes naar school in de Cornelis Drebbelstraat. Het bord van de school, met de naam ‘Koningin Wilhelminaschool’, moest in opdracht van de bezetters worden verwijderd. In afwachting van betere tijden werd het opgeslagen in een timmermanswerkplaats om de hoek in de Wakkerstraat. In de periode 1943-45 waren de klassen vrij onregelmatig, soms omdat er geen brandstof meer was voor verwarming, soms omdat er razzia’s werden gehouden.
Met name in de oorlogswinter was onze voedselsituatie, evenals bij vele anderen, ‘aan de krappe kant’ om het plastisch uit te drukken. In dit laatste oorlogsjaar kon iedere school in de buurt enige kinderen aanwijzen die er, zeg maar ‘magertjes’ uitzagen. Zij konden dan in de lunchpauze een warme maaltijd gaan eten in de Willem van Outshoornschool in de Willem Beukelsstraat. De maaltijden werden verstrekt uit de keukens van de Duitse bezetters!
In de zomervakantie van 1944 bracht ik enkele weken in Abcoude door. Daar ging ik lopend heen (ongeveer 11 kilometer) om in een gastgezin te worden opgenomen. Daar heb ik voor het eerst brood gemaakt van tulpenbollen gegeten!
Op 17 juli 1945 ontving ik van deze school mijn diploma en een bijbel. In september daarop vervolgde ik mijn opleiding aan de Christelijke HBS aan het Oosterpark, totdat ons gezin in 1947 verhuisde naar Ede.
Ik zag bovenstaande foto bij de bijdrage van Bram Wijnveen — Naar school in de oorlogsjaren. Was zeer verrast, maar herkennen? Nee, niet echt; wel juf Van Vliet en het hoofd, (haar vader), met de bijnaam: Kippie! Ik ging in 1940 voor het eerst naar de Koningin Wilhelminaschool. Dus zou zelfs op die foto kunnen staan, maar ik ben slecht in het herkennen van gezichten en zie mijzelf ook niet terug. Wel herinner ik me dat er een foto werd gemaakt in het gymnastieklokaal, maar of dat deze is…?
De namen van mijn medescholieren weet ik ook niet allemaal, er zijn namen in mijn geheugen die ik zal benoemen maar of het allemaal klopt weet ik niet, in willekeurige volgorde bedenk ik: Kees van Aalst, Jopie Bensen, Jaap Roest, Willie Kamphuis, Jaap Vedder, Harrie Ketting, Gerbrand van der Laan (zoon van meester Van der Laan), Jopie Rood, Nellie Scheerers, Henk Thomas en Willy Van Veere. Een schrale oogst maar misschien zijn er anderen die een aanvulling of verbetering kunnen geven.
Bij het lezen van de vele verhalen op deze site komen allerlei herinneringen naar boven, het lijkt wel of de laatjes in je hoofd de zaken heel lang (meer dan 50 jaar) verborgen hielden.
Zoals ik van de diverse bijdragen geniet, denk ik dat er wellicht anderen mijn pennenvruchten zullen kunnen waarderen. Zal proberen in chronologische volgorde tewerk te gaan.
Arie Bijl