Rocketstraat en omgeving

2019

Auteur: Jan Dijk 2019 – Geboren en getogen in de Watergraafsmeer. Woont er nu nog steeds

Dwars door de vroegere chocoladefabriek van Frederik Korff
Wanneer je van Amsterdam Amstel linksom via het circuit van het Prins Bernhardplein over de Mr. Treublaan naar de Berlagebrug fietst en het spoor al voorbij bent, kun je halverwege rechts ineens een huisnummerloos straatje inslaan. Het is de Rocketstraat. Het straatje ligt gewoon tussen de bestaande huidige bebouwing daar. Waarom eigenlijk? Soms staat er een paar auto’s geparkeerd. En het is voor sommigen, voor taxi’s bijvoorbeeld, een sluikroute. Het is een zielig straatje. Wanneer ik via die route langs de Amstel richting stad wil, naar Hesp bijvoorbeeld, neem ik altijd dat straatje. Opdat er tenminste eens iemand helemaal doorheen fietst. Je rijdt dan dwars door de vroegere chocoladefabriek van oprichter Frederik Korff die nog tot 1978 op die plek stond, aan de Ringdijk. De fabriek sloot zijn deuren kort nadat het bedrijf door een Amerikaanse firma was overgenomen. Zo gaat dat. Op deze website staat over chocoladefabriek Korff een mooi verhaal, met foto’s. Zelf herinner ik mij vaagweg de reclameslogan: Kenners kiezen Korff. Die doet mij (ook door al die k’s) denken aan een heel andere reclameslogan van de jaren 60, eveneens uit de Meer: De klant is koning maar uw VÉGÉ-kruidenier is Keizer.

(Volledigheidshalve, op Middenweg 53A was een z.g. fourniturenwinkel die ook Korff heette. Geen familie voor zover ik weet. Zie deze website. Ik woonde ertegenover. Moeder kocht er geregeld.)

Voetgangerstunnel en onbewaakte spoorovergang
Wanneer je de hele Rocketstraat door bent, rij je tegen de vrije uitrukroute aan van de brandweer, vlak langs de ringvaart. Dit is een deel van de Ringdijk, al ontbreekt een straatnaambord hier totaal. Lastig voor de brandweer lijkt me… Al voor 1900 was hier rechts van je een ‘berucht’ voetgangerstunneltje onder het spoor door, het ‘tunneltje van Korff’. Dat kon omdat de trein daar het talud kruiste van de Ringdijk. Zodat er gemakkelijk plek was voor zo’n voetgangerstunnel. Je kunt die al zien op een foto van wat zich daarvoor op het Korffterrein bevond, café De Nieuwe Speeltuin Aanleg. Die naam van het tunneltje kwam dus later.
Je kon rechtsaf ook over een onbewaakte spoorovergang het spoor oversteken. Op het eind mochten alleen voetgangers of mensen met een handkar het spoor over, aldus Kruizinga (dé historicus van de Watergraafsmeer). Je kwam op beide manieren uit bij een kleine zijstraat van de Ringdijk, de Pauwenlaan. Ooit een luxueus straatje, het mooiste van de oude Watergraafsmeer, later nogal vervallen geraakt maar wel gezellig. Tenslotte helemaal afgebroken. We hebben gelukkig nog het Pauwenpad.
Even verderop had je parallel de Groene Laan. Die is in 1939 geheel opgeheven.

Weesperzijde, twee onderling van elkaar gescheiden gedeelten
Sla je evenwel linksaf dan ben je al snel bij de Weesperzijde. Ga weer linksaf langs de Amstel. Voordat in die buurt eind jaren 30 de Mr. Treublaan en de Berlagebrug werden aangelegd kruiste de Weesperzijde, toen een doorgaande verkeersweg naar de stad, in het Omvalgebied het spoor. Rustig stadrandgebied. Daar was de bewaakte spoorwegovergang Weesperzijde. Vlakbij chocoladefabriek Blooker. Ja, cacao was populairder dan nu. Ik was een kenner.
Thans bestaat de bewoonde Weesperzijde uit twee onderling ver van elkaar gescheiden gedeelten: langs de Amstel en onderaan Amsteldorp. Lastig is dat!
Rechtsaf bij de kruising Ringdijk/Weesperzij ga je via de Schollenbrug de ringvaart over. Aan de overzijde van de ringvaart op de hoek lag café met uitspanning Schollenbrug. Nu ligt aan die kant van de ringvaart, net buiten de Watergraafsmeer, de Schollenbrugstraat. Die loopt door tot het spoor.
Ergens was daar vóór de Berlagebrug een pontje over de Amstel.

Rocket: de eerste stoomlocomotief
Nog even over de Rocketstraat. De Rocket was de eerste stoomlocomotief die het goed deed in Engeland, 1828. ‘Snel als een raket’. Kijk in de hal van het Amstelstation: op de wandschildering aan de oostwand, die binnenkort gelukkig weer in zijn geheel te zien is, is het de onderste locomotief rechts. Niet te ver van de Rocketstraat, maar wel aan de andere kant van het spoor, bevindt zich ergens in de richting van de Nobelweg de Stephensonstraat.

George Stephenson ontwierp de Rocket.

P.S. Het straatnaambord van de Schollenbrug bij de Amstel is merkwaardig. Onder de straatnaam staat geschreven: Naar de Schollenbrug tussen Watergraafsmeer en de Weesperzijde. Aan de kant van het spoor ontbreekt die tekst. Daar zou ik geloofd hebben dat die weg voert naar de Schollenbrug. Maar dat wordt niet bedoeld. Maar wel: Genoemd naar de Schollenbrug. Dat is ongebruikelijk. De tekst moet overigens aldus luiden: Deze brug is onderdeel van de Weesperzijde en kruist hier de ringvaart tussen Watergraafsmeer en de rest van de stad.