Verslag verhalenwandeling Wetbuurt/Amsteldorp – 6 september 2020

6 september 2020

Door: Jo Haen en Alena Zhurba
Foto’s: Toine Roestenburg, Alena Zhurba en Jo Haen

Herkomst van de naam Wetbuurt en sloop gedeelte Amsteldorp
Het verzamelpunt was voor Hotel V the Lobby in de Fizeaustraat tegenover De Open Hof. Een paar wandelaars stonden al te wachten toen ik mijn fiets op slot zette. Na een stukje geschiedenis over de buurt (Wetbuurt is genoemd naar de de Wetstraat uit begin 1900, die na de annexatie de Fahenheitstraat werd, terwijl de rest van de bebouwing (Amsteldorp) van na de oorlog is) ging het natuurlijk al gauw over de komende sloop van een aantal huizen aan de rand van Amsteldorp. Er zal hoogbouw komen, wel 5 verdiepingen. Heel jammer en het brengt veel onrust teweeg. Laten we hopen dat het nog lang duurt voordat de slopershamer erin wordt gezet. Tijdens de wandeling was het verschil met de huizen in de z.g. Wetbuurt en het Amsteldorp goed te zien. Het zijn eigenlijk 2 buurtjes, maar vormen toch één geheel.

Trappen in de koeienvlaaien en de wielerronde van Frankendael
Na een verhaal van Constance Terlingen over die goeie ouwe tijd in het Amsteldorp toen ze nog in koeienvlaaien trapten en ’s winters op de slootjes schaatsten, toog het via het Buitenrustpad (alle straatnamen daar zijn genoemd naar boerderijen) naar de Fahrenheitsingel en luisterde men naar een verslag over een heuse wielerronde door de buurt in 1941 georganiseerd door Jaap Knol. Er waren tig lekke banden, maar Leen Verdonk was de held!

“Daar ruist langs de wolken”
In de Fahrenheitstraat was ooit de groentewinkel van van Geene gevestigd. Van Geene trok met paard en wagen door de buurt toen een kilo appels nog 1 gulden kostte. En waar in de Julianaschool in diezelfde straat tijdens de 2e Wereldoorlog meester Jaap Kruizinga keihard de kinderen “Daar ruist langs de wolken’ liet zingen om de Duitsers te provoceren, wat hem door de bovenmeester niet in dank werd afgenomen.

Verdwenen buurthuis en zwerfvuil verzamelen
De speeltuin achter het buurthuis in de Dulongstraat was ooit de plek waar alle kinderen speelden, terwijl in het buurthuis Laurens Windig Cabaret Frankendael oprichtte en bekende artiesten als Ria Valk, Henk Hofstede, Jan de Hont maar ook Leo Post en Rietje Tijsterman optraden. Rietje danste de sterren van de hemel bij het ballet!
Nu verzamelen zich in de Dulongstraat regelmatig buurtbewoners om zwerfvuil op te gaan halen. Een initiatief van Amsteldorp Actief SOEN: Schoon Opgeruimd En Netjes. Een geweldig iets, maar jammer dat het nodig is. Achter de huizen van de Dulongstraat bevindt zich ook de Kweektuin Groene Vingers, ook al zo’n geweldig initiatief van enkele buurtbewoners. Je moet even zoeken naar die tuin, maar als je het eenmaal hebt gevonden kijk je je ogen uit! Zo mooi: veel planten, fruitbomen, struiken met bessen en groenten. Echt een aanrader!

Melk- en zuivelhandel Kranstauber an andere verdwenen winkels
Verder ging het weer richting Fizeaustraat waar in de jaren 60 tot 90 de melk- en zuivelhandel van Kranstauber was. Een zwaar leven voor Chris, zijn vrouw Bep, maar ook voor de kinderen die mee moesten helpen. Nu is er praktisch geen enkele winkel meer in het dorp. Jammer, maar zo gaat het. We gaan naar de Lidl, Jumbo, Dekamarkt enz. Daar is alles goedkoper en daar kan een klein winkeltje niet tegen opboksen. Al verlangen we allemaal terug naar die z.g. goeie, ouwe tijd!

Zoals de manufacturenwinkel van Tijsterman in de Reaumurstraat, waar Leo ervoor koos om met Rietje in de textiel te gaan. Hij was eigenlijk brood- en banketbakker en zong ook nog bij de opera. Leo leerde het vak snel, maar verkocht wel een keer 2 meter elastiek aan een klant die 5 meter had gevraagd. Wist hij veel? Hij had het elastiek uitgerekt opgemeten!

Twee Stolpersteine
Aan de overkant bekijken we de 2 Stolpersteine in de stoep voor het voormalige winkeltje van huishoudelijke artikelen , in de oorlog eigendom van een joods echtpaar. Ze zijn, net als 80.000 andere Amsterdamse joden opgepakt en naar een kamp vervoerd. “Die zien we nooit meer terug”, zei de vader van Ferdinand de Wit en hij heeft helaas gelijk gekregen.

Boerderij Pappot en café de Omval
Op het z.g. Zand kon door kinderen heerlijk gespeeld worden, toen het Amsteldorp nog niet helemaal gebouwd was en stond er ook een boerderij van Pappot, waar Harm de Jong fikkie stookte in de hooiberg.

Koffie bij Hotel V the Lobby
Via een stukje Weesperzijde, waar nog steeds café de Omval staat (ook al met de sloop bedreigd) wandelen we door de Celsiusstraat, waar helaas de rode brandmelder is verdwenen. De kleine plaquette (wapen van de Watergraafsmeer) op het geboortehuis van Jaap Kruizinga is gelukkig nog wel te zien is, zij het achter de klimop. De wandeling eindigt via de von Liebigweg weer bij het beginpunt Hotel V, waar ons een lekker kopje koffie wacht.

Een leuke reactie van Alena
Tot slot: Ik ontving een heel leuk mailtje van Elena, een Russische die in Nederland woont en voor de tweede keer meeliep. Zij mailde het volgende:

Beste Jo,
Ik wil graag u bedanken voor de leuke rondleiding.
Mijn bezoek aan uw rondleiding is veel meer dan alleen rondleiding. Als buitenlander, die nu in Nederland woont, voel ik hoe belangrijk het is met Nederlanders contact te hebben, te integreren en meer over dagelijks leven en gewoontes te weten te komen. Nederlandse taal om te oefenen is ook voor mij echt belangrijk. Die kans heb ik als in aan uw rondleiding meedoe.

Nog één ding: ik ben heel erg onder de indruk van het feit hoe oudere mensen in Nederland hun leven actief leven, ze zitten niet achter de geraniums, blijven echt positief en met veel ondersteuning voor elkaar.

Nogmaals bedankt! Uw rondleidingen zijn een waardevolle ervaring! Met vriendelijke groeten,
Alena

(Ik heb de tekst hier en daar wat aangepast, al is haar nederlands geweldig goed, vind ik. Dank je wel Alena).