Vrijdag 5 mei 2023
Auteur: Carin te Hoonte, ‘Vrijheidswandelaarster’
Foto’s: Elco van der Wilt van Society Fresh (organisatie van de wandeling) en Carin te Hoonte
Tegen de 30 mensen hadden zich aangemeld voor deze Vrijheidswandeling o.l.v. Jo Haen-van Langen. Het research en activiteitenprogramma ‘De Omval Vertelt’ heeft als doel om samen met buurtgenoten, voortbouwend op het rijke verleden van deze plek, een nieuw hoofdstuk toe te voegen aan de locatie Omval/Weespertrekvaart.
Vorig jaar was er een gezellige Vrijheidsmaaltijd, dit jaar dus een Vrijheidswandeling. Jong en oud verzamelden zich onder het talud van het spoor, waar de graffiti de muren opfleurt en we veilig stonden voor de regen. Af en toe kwam er met oorverdovende herrie een trein of metro over. Jo had een grote oranje boodschappentas bij zich, waar al gauw bleek haar vertelmap en voorraad foto’s van vroeger in te zitten.
Jo vertelde over de geschiedenis van Café De Omval, dat dateerde uit 1938. In 2002 is het café uitgebreid met een serre, met prachtig uitzicht op de Weespertrekvaart. Buurtbewoners uit Amsteldorp, maar ook kantoormedewerkers uit de hoge torens achter het café, kwamen met regelmaat op de koffie, borrelen of dineren. Ik kan me leuke etentjes herinneren, waarbij het stampvol was en je moeite moest doen om elkaar te verstaan. Alfred van Antwerpen was de laatste bedrijfsleider. Hij deed op 30 oktober 2020 het licht uit en De Omval sloot haar deuren. Er komt een Circular City House voor in de plaats, waarbij in ieder geval de oorspronkelijke bar wordt meegenomen.
Daar waar de Weespertrekvaart uitmondt in de Amstel was in de 20e eeuw een aan de rand van de stad gelegen bedrijventerrein, de Omval. Ook stonden er grote villa’s, waar onder meer een huisarts woonde. Inmiddels is het een zakencentrum geworden met de Rembrandt-, Mondriaan- en Breitnertorens.
Op de Omval stond tot 1964 een deel van de voormalige cacaofabriek Blooker. Het portiershuisje uit 1886 is in 2003 opgebouwd en doet dienst als café. Andere bedrijven waren o.a. schoensmeerfabriek Erdal, een school van de PTT, Bertels Oliefabriek en de chemische fabriek Maschmeijer. Verderop staat de voormalige Hogeschool van Amsterdam, als een grote bunker in de stijl van het Brutalisme.
Wandelend door Amsteldorp vertelde Jo ons over de scholen en winkels van vroeger in deze buurt. We kwamen voorbij de seniorenwoningen in de Fizeau- / Fahrenheitstraat, waar we vanaf het balkon begroet werden met vrijheidsvlaggetjes door de hoogbejaarde Annie van Dijk. Zij en haar man, Cor van Dijk, resp. 89 en 95 jaar oud, zijn geboren en getogen in de Wetbuurt. Ze wonen nu op de plek waar vroeger de Abraham van Riebeeckschool stond. En waar Annie op school heeft gezeten!
Het begon steeds harder te regenen en in sneltreinvaart kwamen we uit bij Bartje Boemboe, in de Middelhoffstraat. Daar konden we aanschuiven voor een heerlijke saté, superlekker, terwijl we informatie kregen over de menu’s, de activiteiten en de verschillende boemboes. Ook werden we toegezongen door een Canadese zanger.
We moesten echter weer verder, want we werden verwacht bij Everswijn, waar de flessen Cava en glazen al klaar stonden. Alsof er een engeltje over je tong piest………We kregen instructie hoe een fles Cava te openen en de stemming werd steeds vrolijker. Met lekkere wijn en een paar worsten wandelden
we weer verder. In de Réaumurstraat stonden we stil bij de 2 Stolpersteine, de Struikelstenen van Lion Godschalk en Anna Zwaaf, die in 1943 gedeporteerd werden uit Westerbork en op 23 juli 1943 vermoord zijn in Sobibor. Toen zij thuis opgepakt werden, moeten buurtbewoners dit hebben meegemaakt. Welke impact heeft dit toen gehad? De stenen waren gepoetst en er lag een witte roos bij.
Leo Post, uit de Reaumurstraat, nodigde ons uit in zijn huis, waar zijn echtgenote Rietje (van de winkel van Tijsterman) ons trakteerde op chocolade. En natuurlijk hebben we gezongen: ‘Waar de blanke top der duinen’, met vlaggetjes in onze handen.
Uiteindelijk kwamen we weer bij De Omval uit, waar we bij Wines Unlimited door Sander Salburg verrast werden met heerlijke wijnen en live muziek. Betaalbare, strikt duurzaam geproduceerde schone zuivere wijn van kleine wijnproducenten uit Europa. De Grenache Blanc en Rosé zijn zeer zeker zalige aanraders!! Jo werd bedankt met applaus en een mooi boeket bloemen. Van harte bedankt voor de interessante wandeling! Het bleef nog lang gezellig bij de Omval!
André Barnier zegt
Wat een enorme leuke wandeling moet dat zijn geweest. Ik wist het niet. Zelf woonde ik op de Fahrenheitsingel. Naast schoenwinkel Ruth. Die op de hoek zat met de Celsiusstraat.
Petra te Boekhorst zegt
Wat een heerlijk verhaal!! Geboren en getogen in de Wetbuurt. Moet toch vaker op mijn telefoon kijken, want de wandeling en het verhaal gemist.
Had er heel graag bijgeweest.
Ria Evertse zegt
Wat een leuk verhaal en wandeling . Zo jammer dat ik lichamelijk niet meer in staat ben om deel te nemen. Ik had deze zo leuk gevonden . Mijn oude buurtje en geboorte dorp. Maar wel genoten van de foto’s en verhalen . Groetjes, Ria Evertse
Luuk bosma zegt
Hoi jo leuk dit terug te lezen dank daar voor
Carin zegt
Hoi Jo, was een fijne wandeling ondanks de regen en wind, nota bene op 5 mei.
De kapper van Geemen en de mooie schoolplaat van de Oude Omval zijn leuk. Fijn dat we toen even binnen mochten komen om die Omvalplaat te bekijken.
Jammer, dat hij alleen heren knipt, geen dames!
Groeten, Carin