27 mei 2018
Door: Jo Haen (1939) Geboren in Purmerend. Ik woon sinds 1963 in de Watergraafsmeer. Samen met Ron de Wit beheer ik deze website. Ik schrijf verhalen, interview mensen in de WGM en organiseer verhalenwandelingen.
Verslag van een verhalenwandeling op zondag 27 mei 2018
Op deze zomerse zondag in mei was het doel van de verhalenwandeling deze keer Jeruzalem oftewel Tuindorp Frankendael en de Nieuwe Ooster.
Het vertrekpunt was café Frankendael aan de Middenweg, gebouwd in 1895 als woonhuis maar al jaren een café-restaurant. In de van ’t Hofflaan 10 was jarenlang Zwemschool Oost van Tiemen en Corrie van Werven gevestigd. Menige baby/kleuter heeft daar de eerste voorzichtige zwemslaagjes gemaakt. Op de hoek van de Pasteurstraat bewonderden we de nu weer zichtbare muurreclame van A. van Deudekom, Kruidenier- en Grutterswaren. Kleindochter Inez van Deudekom heeft haar herinneringen aan de winkel ‘Zingen bij de kassa’ voor ons opgeschreven.
Er werd even gestopt bij de voormalige woning van Jaap Kruizinga op het Robert Kochplantsoen 25. In de gevel bevindt zich nog steeds het wapen van de Watergraafsmeer. Jaap is vooral bekend van zijn boeken over de Watergraafsmeer. Hij was dol op dit stadsdeel: ‘De liefde tot de Meer was hem aangeboren’.
Op de hoek van het plantsoen en de Kruislaan werd in 1927 een marechausseekazerne gebouwd. Nel Bakker-Fioole woonde met haar gezin in een woning op het terrein, haar man was hoefsmid bij de marechaussee. In de oorlog zaten de Duitsers in het gebouw en hielden er Letse en Litouwse krijgsgevangenen gevangen, die niet bepaald zachtzinnig werden behandeld. In 1970 werd het gebouw gesloopt en een nieuw gebouw neergezet. Momenteel is het in gebruik van HVO Querido.
Even oversteken naar de Nieuwe Ooster, geopend in 1894 ter vervanging van de Oosterbegraafplaats die zich bevond op de plek van het huidige Tropenmuseum. De Nieuwe Ooster is ontworpen door landschapsarchitect Leonard Anthony Springer. Het is een prachtig park, misschien dat daarom onze burgemeester Eberhard van der Laan hier begraven wilde worden. Zijn graf (de steen is er nog niet) bevindt zich dicht bij dat van Jaap Kruizinga en de laatste burgemeester van de Watergraafsmeer, Johannes Wilhelmus de Wit.
Vrienden van Watergraafsmeer hebben aangeboden de grafsteen van Johannes de Wit te laten restaureren, er zitten flinke scheuren in.
We verlieten de begraafplaats en luisterden op de Kruislaan naar het verhaal Nachtegaal en kerkklokken over de Kruislaan in de jaren 30. Wat een contrast met tegenwoordig: een drukke straat met veel verkeer waar ik me amper verstaanbaar kan maken.
In de Eisingastraat was de brievenbus in 1968 op slot en in het tuintje van Oudemanshof 32 stonden de tulpen in 1985 in slagorde! We zijn nu in Jeruzalem: zo genoemd in de volksmond vanwege de lage, witte huisjes. In de jaren 50 als noodwoningen gebouwd, maar ze staan er nu nog, al wordt de buurt gedeeltelijk gesloopt om plaats te maken voor nieuwbouw. De oude woninkjes die niet gesloopt worden worden gerenoveerd. Ook het Willem Dreeshuis is helaas gesloopt. Er wordt op die plek nu een flatgebouw met sociale huurwoningen gebouwd.
Park Darwin in het Darwinplantsoen is een goed bewaard geheim. Wat een prachtige tuin, goed onderhouden en een lust voor het oog, vooral op deze zonnige dag. Heden ten dage onderhouden door Vrienden van Park Darwin, een groep enthousiaste vrijwilligers.
In de 18e eeuw zag Jeruzalem, dat eigenlijk Tuindorp Frankendael heet, er heel anders uit. Er was o.a. een Maliebaan waar het maliespel werd beoefend, voorloper van het huidige golfspel. Ik liet een originele houten maliebal zien afkomstig uit de grond van dit gebied en gevonden door een vroegere bewoner, de heer L. Janszen.
Tot slot bezochten we de prachtige Koningskerk, gebouwd voor de gereformeerde gemeente in de Watergraafsmeer maar al meer dan 20 jaar in gebruik bij de Evangelische Broedergemeente Stad & Flevoland. We werden vriendelijk te woord gestaan en bewonderden in de kerk, die geheel wit was geschilderd, ook de banken, de prachtige gebrandschilderde ramen.
Het kopje koffie bij café Frankendael hadden we na deze wandeling wel verdiend.
Beste Sylvia,ik had graag mee gelopen het zijn fantastische wandelingen, maar moet morgen naar het O.L.V.G naar de Cardioloog, en daarna ga ik naar mijn THAI CHI ik zit tegenwoordig op Dinsdagmiddag om deze lessen te volgen. Fijne wandeling vriendelijke groetjes Mila.